Gazeta Podatkowa nr 48 (1298) z dnia 16.06.2016

Kiedy następuje utrata albo zawieszenie świadczenia przedemerytalnego?

Osoba, która utraciła pracę z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, po spełnieniu odpowiednich warunków otrzyma świadczenie przedemerytalne. Z uprawnień takich oprócz pracowników mogą również skorzystać osoby, które utraciły prawo do renty oraz prowadzące pozarolniczą działalność po ogłoszeniu upadłości. Gdy zajdą jednak określone przez ustawodawcę okoliczności, prawo do świadczenia przedemerytalnego może ulec zawieszeniu albo nawet ustać.

Świadczenie przedemerytalne nie przysługuje dożywotnio. Okoliczności, z powodu których prawo do świadczenia ustaje albo ulega zawieszeniu określone zostały w art. 4 ust. 1-2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.

Ustanie prawa

Prawo do świadczenia przedemerytalnego ustaje:

» na wniosek osoby pobierającej świadczenie

Postępowanie w sprawie przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego wszczynane jest w oparciu o wniosek osoby zainteresowanej. Osoba uprawniona do świadczenia może zadecydować również o ustaniu prawa do przyznanego przez organ rentowy świadczenia, składając odpowiedni wniosek. Wstrzymanie wypłaty świadczenia następuje poczynając od miesiąca przypadającego po miesiącu, w którym został zgłoszony wniosek.

Ustanie prawa do świadczenia jest równoznaczne z utratą posiadanych uprawnień. Jeżeli więc osoba, której prawo ustało (wskutek zgłoszenia wniosku) będzie chciała uzyskać prawo do świadczenia przedemerytalnego, będzie musiała ponownie spełnić warunki wymagane do jego przyznania. Wniosek o przyznanie świadczenia traktowany będzie jak wniosek o to świadczenie składany po raz pierwszy.

Inaczej sytuacja będzie wyglądała, gdy osoba uprawniona zwróci się z wnioskiem o zawieszenie prawa do świadczenia przedemerytalnego. Możliwość taką przewiduje organ rentowy, o czym informuje na swojej stronie internetowej www.zus.pl. W okresie zawieszenia prawa do świadczenia nie będzie przysługiwała jego wypłata.

» w dniu poprzedzającym dzień nabycia prawa do emerytury, która jest ustalona decyzją ZUS lub innego organu emerytalno-rentowego

Przyznanie przez ZUS, KRUS albo inny organ emerytalno-rentowy emerytury osobie uprawnionej do świadczenia przedemerytalnego stanowi okoliczność powodującą ustanie prawa do wymienionego świadczenia. Zatem nie tylko emerytura przyznana z FUS powoduje ustanie prawa do świadczenia. Prawo do świadczenia ustaje w dniu poprzedzającym dzień nabycia prawa do emerytury, a wstrzymanie jego wypłaty następuje od dnia nabycia prawa do emerytury, a gdy nie jest to możliwe, to od najbliższego możliwego technicznie terminu płatności.

» z dniem osiągnięcia powszechnego indywidualnego wieku emerytalnego

Osiągnięcie przez osobę uprawnioną powszechnego indywidualnego (zależnego od daty urodzenia oraz płci) wieku emerytalnego powoduje ustanie prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Kalkulator wieku emerytalnego dostępny jest w serwisie www.kalkulatory.gofin.pl.

Wstrzymanie wypłaty świadczenia przedemerytalnego następuje od dnia osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.

Organ rentowy w terminie dwóch miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym uprawniony osiągnie powszechny wiek emerytalny wysyła do zainteresowanego formularz wniosku o emeryturę. Dodatkowo ZUS informuje o:

• wstrzymaniu wypłaty świadczenia przedemerytalnego od dnia osiągnięcia wieku emerytalnego,
   
• konieczności przedłożenia brakujących dokumentów, wymaganych do przyznania emerytury (np. zaświadczenia o zarobkach),
   
• terminie w jakim należy - dla zachowania ciągłości wypłaty świadczeń - złożyć wniosek o emeryturę.

Emerytura zostanie przyznana od dnia spełnienia wszystkich wymaganych warunków, nie wcześniej niż od miesiąca zgłoszenia wniosku.

» z dniem nabycia prawa własności lub objęcia w posiadanie nieruchomości rolnej

Kolejną z okoliczności powodującą ustanie prawa do świadczenia przedemerytalnego jest nabycie przez osobę uprawnioną prawa własności lub objęcie w posiadanie (samoistne lub zależne) nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczających 2 ha przeliczeniowe albo współwłasności nieruchomości rolnej, jeżeli udział przekracza 2 ha przeliczeniowe. Wstrzymanie wypłaty świadczenia następuje od dnia nabycia lub objęcia w posiadanie takiej nieruchomości. Jeżeli wstrzymanie wypłaty świadczenia nie było możliwe w tym terminie, wówczas następuje ono od najbliższego możliwego technicznie terminu płatności.

» wraz ze śmiercią osoby uprawnionej

Skoro świadczenie przysługuje konkretnej osobie, to jej zgon powoduje, iż prawo do świadczenia ustaje, a wstrzymanie jego wypłaty następuje od miesiąca przypadającego po miesiącu, w którym zmarła osoba uprawniona.

Zawieszenie prawa

Prawo do świadczenia przedemerytalnego ulega zawieszeniu w przypadku:

• nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej,
   
• podjęcia wypłaty renty strukturalnej lub świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej.

Wstrzymanie wypłaty świadczenia przedemerytalnego następuje od dnia nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, inwalidzkiej albo podjęcia wypłaty renty strukturalnej lub świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej albo najbliższego możliwego technicznie terminu płatności, jeżeli wstrzymanie wypłaty świadczenia przedemerytalnego nie było możliwe we wskazanym wcześniej terminie.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 30.04.2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U z 2013 r. poz. 170 ze zm.)