Emerytura pomostowa, zamiast w obniżonym wieku, dla wykonującego

Pracownik ur. w 1961 r. na dzień 31 grudnia 2008 r. posiadał 26-letni staż pracy. W okresie od 1982 r. do 2000 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach jako maszynista chłodniczy. Czy i kiedy pracownik może przejść na wcześniejszą emeryturę bądź emeryturę pomostową?

Zgodnie z art. 184 ustawy emerytalnej, ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. przysługuje prawo do emerytury wcześniejszej, jeżeli na dzień 1 stycznia 1999 r.:

posiadali okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,
wykonywali pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w wymiarze odpowiadającym rodzajowi wykonywanych prac (10 lub 15 lat) oraz

nie są członkami otwartego funduszu emerytalnego, a w razie przynależności do OFE złożą wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

Prawo do emerytury na powyższych warunkach przysługuje po osiągnięciu wieku określonego w art. 32 ustawy emerytalnej, czyli w zależności od rodzaju pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze.

Z informacji podanych przez Czytelnika wynika, że w latach 1982-2000 (18 lat) wykonywał pracę w szczególnych warunkach "Prace w chłodniach składowych i przyzakładowych o temperaturze wewnętrznej poniżej 0°C" (wykaz A, Dział X, poz. 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego... - Dz. U. nr 8 poz. 43 z późn. zm.). Na dzień 1 stycznia 1999 r. posiadał on 15 lat pracy w szczególnych warunkach, ale nie legitymuje się wymaganym 25-letnim stażem składkowym i nieskładkowym. Oznacza to, że po osiągnięciu 60 lat nie nabędzie prawa do wcześniejszej emerytury, o której mowa w ustawie emerytalnej.

W okolicznościach wskazanych w pytaniu należałoby jeszcze rozważyć możliwość ubiegania się o przyznanie prawa do emerytury pomostowej. Zgodnie z art. 4 ustawy pomostowej, w celu uzyskania prawa do tego świadczenia należy łącznie spełnić następujące warunki:

legitymować się stażem pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącym co najmniej 15 lat,
osiągnąć wiek emerytalny wynoszący co najmniej 55 lat w przypadku kobiet i co najmniej 60 lat w przypadku mężczyzn,
posiadać staż składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat w przypadku kobiet i co najmniej 25 lat w przypadku mężczyzn,
przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywać prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienione w załącznikach nr 1 albo 2 do ustawy pomostowej lub w wykazie A albo B rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego...,
po 31 grudnia 2008 r. wykonywać prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w załącznikach nr 1 albo 2 do ustawy pomostowej,
rozwiązać stosunek pracy.

Ważne: Prawo do emerytury pomostowej przysługuje osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 r., spełniającym warunki określone w ustawie pomostowej.

Dla osób, które po 31 grudnia 2008 r. nie wykonywały pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, ustawodawca przewidział korzystniejsze warunki przejścia na emeryturę pomostową. Zgodnie z art. 49 ustawy pomostowej, osoba ta musi:

spełnić wyżej podane warunki ogólne, za wyjątkiem wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze po 31 grudnia 2008 r. oraz
udowodnić, że w dniu 1 stycznia 2009 r. (wejścia w życie ustawy pomostowej) posiadała staż pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze określonych w załącznikach nr 1 lub 2 do ustawy pomostowej wynoszący 15 lat.

Przyjmując, że praca, którą wykonywał Czytelnik jest ujęta w załączniku nr 1 do ustawy pomostowej w punkcie 35, oraz kontynuował on zatrudnienie do osiągnięcia wymaganego stażu 25 lat, to po osiągnięciu 60 lat będzie mógł ubiegać się o przyznanie prawa do emerytury pomostowej.