Prawo do renty rodzinnej po zmarłych dziadkach

Zmarła pracownica wychowywała dwoje wnucząt. Czy przysługuje im renta rodzinna?

Prawo do renty rodzinnej mają przyjęte na wychowanie i utrzymanie wnuki, które zgodnie z art. 69 ustawy emerytalnej:

zostały przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności oraz co najmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego, chyba że śmierć była następstwem wypadku (bez znaczenia czy wypadek związany był z pracą, chodzi jedynie o zdarzenie nagłe, w wyniku którego nastąpiła śmierć) oraz
nie mają prawa do renty po zmarłych rodzicach, a gdy rodzice żyją, jeżeli nie mogą zapewnić im utrzymania albo ubezpieczony, po którym przysługuje renta lub jego małżonek był ich opiekunem ustanowionym przez sąd.

Ważne: Prawo do renty rodzinnej przysługuje wnukom przyjętym na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka.

Ponadto wnuki ubiegające się o rentę rodzinną po dziadkach muszą spełnić dodatkowo warunki dotyczące wieku i nauki. Renta rodzinna przysługuje wnukom:

do ukończenia 16 lat,
po osiągnięciu 16 lat - do ukończenia nauki w szkole, nie dłużej jednak niż do 25. roku życia,
bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy przed osiągnięciem 16. roku życia lub w czasie nauki w szkole, nie dłużej niż do ukończenia 25 lat.

Przykład

Student pobiera rentę rodzinną po zmarłej w 2005 r. matce. Wysokość tej renty wynosi 950 zł. Rodzice byli rozwiedzeni, a ojciec nie utrzymywał z nim żadnych kontaktów.

W październiku 2014 r. zmarła babcia, która wychowywała go po śmierci matki. Zmarła pobierała emeryturę w wysokości 2.100 zł. Ze względu na to, że renta rodzinna po babci byłaby korzystniejsza finansowo, zainteresowany zgłosił wniosek o wypłatę tego świadczenia.

ZUS wydał decyzję odmowną, bowiem wnioskodawca ma ustalone prawo do renty rodzinnej po matce.

Wnukom nie przysługuje renta rodzinna po zmarłych dziadkach w sytuacji, gdy rodzice żyją (choćby jedno z nich) i mogą zapewnić dziecku utrzymanie. Zapewnienie utrzymania oznacza nie tylko udzielanie pomocy finansowej, lecz systematyczne dostarczanie dziecku środków niezbędnych do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Niemożność zapewnienia utrzymania przez rodzica zachodzi wówczas, gdy z przyczyn niezależnych od niego nie może łożyć na utrzymanie dziecka. Ma to miejsce w szczególności wtedy, gdy rodzic jest niezdolny do podjęcia zatrudnienia lub nie jest znane miejsce jego pobytu.

W przypadku, gdy zmarły dziadek (lub babcia) był ustanowiony przez sąd opiekunem prawnym wnuka, dla ustalenia uprawnień do renty rodzinnej nie bada się czy rodzice żyją i czy są w stanie zapewnić utrzymanie dziecku.