Warunki uzyskania prawa do renty socjalnej

Mój 19-letni syn, wracając ze szkoły, został potrącony przez samochód. W wyniku odniesionych obrażeń (jak stwierdzili lekarze) będzie niepełnosprawny do końca życia. Nie jest w stanie się dalej uczyć, nie ma też żadnej możliwości, aby podjął jakąkolwiek pracę. Ponoć w tej sytuacji mógłby się ubiegać o przyznanie renty socjalnej. Jakie trzeba spełnić warunki, aby uzyskać to świadczenie?

Renta socjalna przyznawana jest przez ZUS na wniosek złożony do tego organu przez osobę ubiegającą się o to świadczenie lub jej przedstawiciela ustawowego, na zasadach określonych w ustawie o rencie socjalnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1300).

Może ją otrzymać osoba pełnoletnia całkowicie niezdolna do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało m.in. przed ukończeniem 18. roku życia albo w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, ale przed ukończeniem 25. roku życia, o ile nie zachodzą negatywne przesłanki przyznania tego świadczenia (patrz ramka).

Na świadczenie to może liczyć zarówno osoba posiadająca obywatelstwo polskie, jak i spełniający określone warunki cudzoziemiec.

Przy czym ustalenia całkowitej niezdolności do pracy dokonuje lekarz orzecznik lub - w II instancji - komisja lekarska ZUS, na zasadach i w trybie określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W oparciu o wydane orzeczenie lekarza orzecznika/komisji lekarskiej ZUS może być przyznana renta socjalna:

stała - jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest trwała lub
okresowa - gdy całkowita niezdolność do pracy jest okresowa.

Renta socjalna nie przysługuje:

osobie uprawnionej do emerytury, uposażenia w stanie spoczynku, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej lub pobierającej świadczenie o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych, renty strukturalnej, a także osobie uprawnionej do zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,

osobie będącej:

•	właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym) nieruchomości rolnej w rozumieniu Kodeksu cywilnego o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych,
•	współwłaścicielem nieruchomości rolnej, jeśli udział tej osoby przekracza 5 ha przeliczeniowych,

za okres tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, chyba że kara pozbawienia wolności odbywana jest w systemie dozoru elektronicznego,

w przypadku zbiegu uprawnień do renty socjalnej z uprawnieniem do renty rodzinnej, jeżeli kwota renty rodzinnej przekracza 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.